جراحی عروق به شبکه رگ های خونی ( سرخرگ، سیاهرگ، مویرگ ) که وظیفه انتقال خون از و به قلب را بر عهده دارند، مربوط می باشد. وقوع بیماری های قلبی چندان نادر نیست و با افزایش سن رایج تر می شود و می تواند خطرناک باشد. برخی عوامل مثل وراثت، حاملگی، ایستادن طولانی مدت، دیابت، کلسترول بالا، استعمال دخانیات و چاقی خطر ابتلا به بیماری های عروقی را افزایش می دهد.
امروزه در بيماران دياليزي که وريد محيطي خوبي براي ايجاد فيستول شرياني – وريدي ندارند يا وريد محيطي آنها به علت فيستول شرياني – وريدي (AVF) قبلي، ديگر قابل استفاده نيست، استفاده از گرافت هاي صناعي که شريان و وريد را به هم ارتباط مي دهند و زير جلد کار گذاشته مي شوند، رو به افزايش است: در بيماراني که در اندام فوقاني عروق مناسبي براي دستيابي عروقي (access) به هر دليلي وجود نداشته باشد مي توان از اندام تحتاني استفاده کرد. استفاده از گرافت صناعي در ناحيه ران به عنوان دستيابي عروقي به علت بالا بودن ميزان عفونت و نيز خطر آمپوتانسيون اندام در ابتدا با اقبال جراحان همراه نبوده است.
گرافت یک رگ مصنوعی است که به علت نداشتن رگ مناسب به جای فیستول جهت دیالیز توسط جراح گذاشته می شود.همچنین ممکن است از گرافت برای ترمیم عروق در نارسایی عروقی بیماران دیابتی استفاده شود. گرافت شریانی – وریدی را (کورتکس) می نامند.
رگ مرکزی ( CVC ) : یکی دیگر از روشهای دسترسی به رگ بیمار است. و معمولا” در مواقعی که بیمار نیازمند یک رگ طولانی مدت باشد و یا غلظت داروی مورد استفاده بالا باشد ( مثلا” تغذیه وریدی ) میتوان از این کاتترها استفاده نمود
در کشورهای پیشرفته جهان از ابتدا پورت گذاری برای شیمی درمانی بیماران صورت میگیرد. این امر به دلیل جلوگیری از تخریب رگهای محیطی و ایجاد مشکلاتی بیشتر برای بیماران بسیار حائز اهمیت میباشد. در واقع بیماران نیازمند به شیمی درمانی باید بدانند بعد از چند مرحله تزریق مکرر داروهای شیمیدرمانی و سوراخ نمودن رگهای مختلف به تدریج این رگها نازک و مسدود میشوند و درد بیماران را چندین برابر خواهد کرد. پرستار بالینی بخش سرطان ، همواره پورت را به بیماران سرطانی با درمان طولانی توصیه می کند ، اما تصمیم گیری نهایی بر عهده پزشک معالج (مدیکال انکولوژیست) است.
کاتتر سیاهرگ مرکزی (CVCs) همچنین ابزار دسترسی ورید مرکزی (CVADs) یا طناب های مرکزی نیز نامیده می شوند. آنها برای قرار دادن مستقیم داروها، فرآورده های خونی، مواد مغذی یا مایعات در خون شما استفاده می شوند. همچنین می توانند برای گرفتن خون شما برای آزمایش مورد استفاده قرار گیرند. بسیاری از انواع مختلف CVC ها در دسترس هستند که در اینجا بررسی می شوند، به دو نوع که به طور متداول استفاده می شوند، با جزئیات بیشتر پرداخته می شود: پورت و خط PICC .